Cordyceps to grzyb, który od wieków wykorzystywany jest przez tradycyjną medycynę krajów azjatyckich - zwłaszcza Chin, Japonii i Tybetu. Kojarzony jest z szerokim wachlarzem potencjalnych właściwości prozdrowotnych. Obecnie coraz powszechniej stosowany jest jako suplement diety przez osoby poszukujące wsparcia dla zdrowia i dobrej kondycji fizycznej. Co to jest cordyceps i jakie ma właściwości?
Cordyceps – co to jest?
Cordyceps sinesis to gatunek pasożytniczego grzyba, pochodzącego z Wyżyny Tybetańskiej. W warunkach naturalnych pasożytuje na larwach bezkręgowców, np. larwach ciem zimujących pod ziemią. Zarodniki grzyba wnikają w owada, a następnie pobierają z jego ciała składniki odżywcze. Zainfekowane zwierzę przemieszcza się bliżej powierzchni ziemi, gdzie umiera, dając możliwość rozwoju pełnej postaci grzyba Cordyceps.
Warto natomiast podkreślić, że grzyb ten pasożytuje wyłącznie na bezkręgowcach. Organizmy ssaków - w tym człowieka - nie zawierają związków niezbędnych do tego, by kordyceps był w stanie przeżyć i się rozmnaża, dlatego może być bezpiecznie spożywany przez ludzi w formie suplementu diety.
Cordyceps - właściwości
Właściwości cordycepsu sprawiają, że jest on zaliczany do tzw. adaptogenów. Określane w ten sposób rośliny i grzyby zawierają liczne związki biologicznie czynne, które mogą wspomagać organizm w adaptowaniu się do czynników zewnętrznych i zmniejszaniu skutków stresu i przebywania w niekorzystnych warunkach.
Ekstrakty z tego grzyba mogą stymulować komórki układu odpornościowego do produkcji substancji przeciwzapalnych [1]. Wśród aktywnych składników odpowiedzialnych za unikatowe właściwości cordycepsu na uwagę zasługuje kordycepina. Trwają badania mające sprawdzić działanie cordycepsu oraz kordycepiny u pacjentów z chorobami nowotworowymi, zwłaszcza płuc [2] oraz wątroby [3]. W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowany jest jako środek zwiększający libido i pobudzający potencję, co ma korzystnie wpływać na płodność.
Cordyceps – przeciwwskazania
Podobnie jak w przypadku innych suplementów diety, istnieją również przeciwwskazania do stosowania cordycepsa. Zaleca się, by zawierających go preparatów nie zażywały osoby w ciąży, karmiące piersią oraz te, u których stwierdzono alergie na drożdżaki.
Działanie grzyba sprawia również, że należy zachować ostrożność łącząc cordyceps z lekami o działaniu immunosupresyjnym[4]. Z tego względu suplementy zawierające maczużnika należy odstawić na ok. 2 tygodnie przed planowanymi zabiegami chirurgicznymi. Z uwagi na tradycyjne stosowanie cordycepsa na odporność ostrożnie powinny stosować go osoby borykające się z chorobami autoimmunologicznymi, po uprzedniej konsultacji z lekarzem.
Cordyceps – dawkowanie
Dawkowanie preparatów zawierających opisywany grzyb zależy przede wszystkim od indywidualnych potrzeb oraz tego, na co cordyceps się stosuje. Zazwyczaj wynosi ono ok. 3-6 g na dobę. Kluczowe jest jednak przestrzeganie zaleceń producenta zażywanego suplementu.
Wybierając produkty z cordycepsem na odporność lub jako wsparcie dla innych funkcji organizmu najlepiej jest sięgać po preparaty standaryzowane na zawartość polisacharydów (na rynku dostępne są głównie środki z ich zawartością na poziomie 10-30%). Warto wybierać przy tym suplementy takich marek jak BICAPS, WISH, czy odpowiednie dla wegetarian i wegan preparaty ALTO-PHARMA i PROGRESS LABS.
Cordyceps to wyjątkowy grzyb o unikalnych właściwościach, mogący przynosić wiele korzyści dla zdrowia. Przytoczone wcześniej badania oraz tradycyjne zastosowanie cordycepsu wskazują, że może on wspomagać pracę układu odpornościowego, serca, a także wykazywać działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Należy jednak pamiętać, że suplementy diety mogą być jedynie uzupełnieniem dla zdrowego trybu życia i zbilansowanego odżywiania. Powinny być również stosowane po konsultacji z lekarzem, która pozwoli wykluczyć ewentualne przeciwwskazania.
Bibliografia:
- Cordyceps at a glance: Miraculous metabolite and molecular insights by Loknath Deshmukh, Rupesh Thakur, Aanchal Sonkuwar, Sardul Singh Sandhu Metabol. Stud. 2023,
- Bizarro A, Ferreira IC, Soković M, van Griensven LJ, Sousa D, Vasconcelos MH, Lima RT. Cordyceps militaris (L.) Link Fruiting Body Reduces the Growth of a Non-Small Cell Lung Cancer Cell Line by Increasing Cellular Levels of p53 and p21. Molecules. 2015 Jul 31;20(8):13927-40. doi: 10.3390/molecules200813927. PMID: 26263965; PMCID: PMC6332316.
- Lee S, Lee HH, Kim J, Jung J, Moon A, Jeong CS, Kang H, Cho H. Anti-tumor effect of Cordyceps militaris in HCV-infected human hepatocarcinoma 7.5 cells. J Microbiol. 2015 Jul;53(7):468-74. doi: 10.1007/s12275-015-5198-x. Epub 2015 Jun 27. PMID: 26115996.
- Das G, Shin HS, Leyva-Gómez G, Prado-Audelo MLD, Cortes H, Singh YD, Panda MK, Mishra AP, Nigam M, Saklani S, Chaturi PK, Martorell M, Cruz-Martins N, Sharma V, Garg N, Sharma R, Patra JK. Cordyceps spp.: A Review on Its Immune-Stimulatory and Other Biological Potentials. Front Pharmacol. 2021 Feb 8;11:602364. doi: 10.3389/fphar.2020.602364. PMID: 33628175; PMCID: PMC7898063.
- K. Raźniewska, Cordyceps. Grzyb o unikalnych właściwościach, Poradnik Gemini, 14.10.2022, dost. 29.01.2024
- J. Posłuszna, Cordyceps – działanie, dawkowanie, skutki uboczne i przeciwwskazania, DrNatural.pl, 13.07.2021, dost. 29.01.2024
- Dr n. farm. P. Znajdek-Awiżeń, Kordyceps - co to jest, jakie ma właściwości, jak stosować?, 20.03.2023, dost. 29.01.2024